Zawory służą do dystrybucji, kontroli i kierowania przepływem medium. Pełnią one funkcję prowadzącą i dozującą poprzez blokowanie i regulację elementów. Zawory pneumatyczne pełnią więc rolę pośrednika między źródłem (sprężarką) a elementami wykonawczymi (takimi jak siłownik pneumatyczny, cylinder pneumatyczny).
Zawór pneumatyczny – do czego służy?
W systemie pneumatycznym zawór pneumatyczny jest urządzeniem, które moduluje lub kontroluje przepływ powietrza (lub innego gazu). W zautomatyzowanym systemie pneumatycznym działają one poprzez kontrolowanie powietrza lub gazu u źródła i regulowanie jego przejścia w zależności od potrzeb do rur, przewodów lub urządzeń.
Rodzaje zaworów pneumatycznych
Następujące rodzaje zaworów pneumatycznych to:
- sterowane powietrzem,
- mechaniczne,
- elektromagnetyczne.
Być może zainteresuje Cię także: kompletny przewodnik po zaworach przemysłowych.
Zawory pneumatyczne – czyli jakie?
Termin „zawór pneumatyczny” ma zazwyczaj dwa odrębne konteksty użycia, które wymagają pewnego wyjaśnienia. W pierwszym kontekście, zawór pneumatyczny jest mechanizmem, który jest używany do modulacji lub kontroli przepływu powietrza (lub innego gazu) w systemie pneumatycznym. Ich działanie polega na kontrolowaniu powietrza lub gazu u źródła, regulując jego przepływ w zależności od potrzeb do rur, przewodów lub urządzeń w automatycznym systemie pneumatycznym.
Element uruchamiający, który powoduje otwarcie lub zamknięcie zaworu pneumatycznego, może być wykonany na jeden z kilku sposobów, w tym:
- elektrycznie za pomocą elektromagnesu lub siłownika,
- ręcznie,
- mechanicznie,
- pneumatycznie.
Kluczowe jest to, że powietrze lub gaz pod ciśnieniem jest zarządzane i przechodzi przez porty zaworu w systemie pneumatycznym.
W innym kontekście, powietrze jest wykorzystywane jako narzędzie kontrolne na zaworze, ale medium, które przepływa przez porty zaworu, to coś innego niż powietrze – woda, olej lub inny płyn. Powietrze służy jako płyn sterujący, przepływ w siłowniku pneumatycznym w celu otwarcia, zamknięcia lub modulacji przepływu. Zawory te są konsekwentnie określane jako zawory uruchamiane pneumatycznie.
Podsumowując, w pierwszym wyjaśnieniu powietrze jest sterowane i może, ale nie musi, wykonywać mechanizm sterowania zaworem. W drugim kontekście, płyn inny niż powietrze jest sterowany, a mechanizmem sterującym jest powietrze. Rozróżnienie tych dwóch dominujących kontekstów pomoże w dalszym zrozumieniu zaworów pneumatycznych i ich zastosowań.
Oznaczenia i konfiguracje zaworów pneumatycznych
W ramach szeroko rozpowszechnionej klasyfikacji zaworów pneumatycznych, takich jak dwudrożne, trójdrożne i czterodrożne, różne konfiguracje zaworów odzwierciedlają parametry nazwane portami, pozycjami przełączania i stanem wyjściowym. Przy określaniu tych konfiguracji stosuje się zwykle standardowy system numeracji, obejmujący dwie liczby oddzielone ukośnikiem (/). Pierwsza liczba to numer portu w zaworze, natomiast druga liczba wskazuje liczbę pozycji przełączania. Na przykład zawór pneumatyczny 2/2 to urządzenie, które ma dwa porty i pozycje przełączania. Zawór 3/2 to taki, który ma trzy porty i dwie pozycje przełączania.
W ramach tych alternatyw istnieje również temat stanu wyjściowego. Zawór 2/2 może być przygotowany w pozycji normalnie zamkniętej i normalnie otwartej. Normalnie zamknięty oznacza, że zawór jest zamknięty, gdy nie jest uruchamiany i nie przepuszcza przepływu powietrza między portami. Do otwarcia zaworu wymagane jest uruchomienie.
W zaworze normalnie otwartym jest odwrotnie. Bez uruchamiania zawór umożliwia przepływ powietrza i wymaga uruchomienia, aby go zamknąć.
W zaworach trójdrożnych jeden port jest regularnie otwarty. W takich przypadkach zamknięty stan spoczynku zwykle blokuje port przepływu powietrza, więc powietrze nie przepływa, dopóki urządzenie nie zostanie włączone. Na przykład pięcioportowy zawór trójdrożny ma port 1 jako wlot ciśnienia, porty 3 i 5 jako porty robocze, a porty 2 i 4 jako porty wylotowe.
Układy zaworów pneumatycznych, które są regularnie używane to 5/3, 5/2, 4/2, 3/2 i 2/2.
Wyróżniamy zawory pneumatyczne z przesunięciem sprężyny lub z detencją. W zaworach z przesunięciem sprężyny zawór wraca do stanu początkowego lub stanu, w którym wyeliminowane jest uruchamianie. W zaworach detentowanych zawór pozostanie w ostatnim uruchomionym położeniu, dopóki nie zostanie ponownie zmieniony przez operatora.
